Maastricht UMC+
Een hoornvliesinfectie (keratitis of ulcus) ontstaat als een micro-organisme (bijvoorbeeld een bacterie) het hoornvlies is binnengedrongen. Het is een ernstige acute ontsteking. Het oog wordt rood en pijnlijk en het zicht wordt slechter. Het hoornvlies wordt minder helder door zwelling en binnendringen van ontstekingscellen. Als de infectie is genezen blijft een troebel litteken over, dat het zicht blijvend vermindert.
Een hoornvliesinfectie geeft een heel pijnlijk, rood, tranend oog. Er is meestal een ernstige daling van de gezichtsscherpte. Het begint vaak met milde klachten als irritatie en roodheid, maar kan binnen een dag erg verslechteren. Meestal is 1 oog aangedaan. Het is heel belangrijk om in het andere oog geen contactlens te dragen.
De belangrijkste risicofactor voor het krijgen van een hoornvliesinfectie is het dragen van contactlenzen. Contactlensdragers hebben een hogere kans op een infectie, doordat contactlenzen en lenzenbakjes en/of –vloeistoffen besmet kunnen zijn. Andere risicofactoren voor het krijgen van een hoornvliesinfectie zijn: eerdere oogoperaties, langdurig gebruik van ontstekingsremmende oogdruppels, ooglidafwijkingen, diabetes mellitus, hoge leeftijd en trauma
Een infectie in het hoornvlies kan door verschillende micro-organismen ontstaan. Infecties door bacteriën komen het meeste voor. Maar ook parasieten, schimmels, gisten of virussen kunnen een infectie geven.
Een parasiet die een hoornvliesinfectie kan geven is Acanthamoebe. Dit is een amoebe, een eencellig micro-organisme. Dit organisme is te vinden in de grond, in open water (zoals meren, zeeën en rivieren), in zwembaden, bubbelbaden, sauna’s en in kraanwater. Vooral contactlensdragers hebben een groter risico op het oplopen van een Acanthamoebe keratitis. Het duurt vaak lang (3 tot 6 maanden) voordat een Acanthamoebe keratitis rustig is. Kenmerkend is dat de klachten en het beloop erg kunnen wisselen.
Een hoornvliesinfectie door schimmels of gisten komt niet vaak voor. Het is wel een hele ernstige infectie waarvoor vaak naast behandeling met oogdruppels ook aanvullende behandeling door oog-injecties en/of een spoed-hoornvliestransplantatie nodig is.
De diagnose hoornvliesinfectie wordt gesteld door middel van oogheelkundig onderzoek. Voor de juiste behandeling is het van belang om te weten welk micro-organisme de infectie veroorzaakt. Hiervoor moeten verschillende kweken van het oog afgenomen worden. Dit materiaal wordt onderzocht op de aanwezigheid van bacteriën, parasieten, schimmels, gisten en virussen. Als u contactlenzen draagt kan de lens zelf ook gekweekt worden. De uitslagen laten meestal enkele dagen tot een week op zich wachten.
Hoornvliesinfecties zijn acuut en ernstig en moeten zeer intensief behandeld worden. In de acute fase worden oogdruppels gegeven en soms ook andere medicatie (tabletten, oog-injecties). Deze oogdruppels worden meestal speciaal door de apotheek gemaakt en zijn extra sterk. In het begin is het druppelschema heel intensief, tot wel 24 keer per dag. Als de infectie onder controle is worden de oogdruppels langzaam afgebouwd. De totale duur van de behandeling is meestal 3-4 weken bij een infectie door bacteriën, tot 3 tot 6 maanden (zo nodig langer) bij een infectie door Acanthamoebe of schimmel.
Vaak ontstaat er een litteken op de plek van de infectie. Dit litteken kan blijvend slechter zicht geven. Als het oog helemaal rustig is dan kunnen we beoordelen welke optie bij u geschikt is om het zicht te verbeteren. Mogelijke behandelopties zijn een aangepaste bril, speciale harde contactlenzen of een hoornvliestransplantatie.
Als de infectie niet met oogdruppels onder controle te krijgen is dan is soms een spoed-hoornvliestransplantatie nodig.